Галицький літературний простір крізь призму концептів пограниччя і галицьке літературне пограниччя

  • Наталя Маторіна Волинський національний університет імені Лесі Українки https://orcid.org/0000-0001-6012-5663
Ключові слова: пограниччя, галицький дискурс, галицьке літературне пограниччя, галицька література, Бруно Шульц

Анотація

Авторка поставила за мету проаналізувати концепти Галичина, галицькість, пограниччя, галицьке пограниччя, галицьке літературне пограниччя і схарактеризувати на підставі такого аналізу взаємовідносини між Галичиною й найвідомішим галицьким письменником першої половини ХХ ст. Бруно Шульцом.

Першу статтю окресленого циклу публікацій присвячено розкриттю сутності пізнавального концепту Галичина з акцентуванням на шульцівський період – кінець ХІХ – першу половину ХХ ст.; мета іншої наукової розвідки концептуального циклу авторських досліджень – це онтологізація в науково-дослідницькому просторі концепту галицькість з актуалізацією на репрезентованих концептом знаннях та інформації.

У пропонованій публікації долучилися як учасник до сучасної наукової дискусії, що відбувається навколо феномена «пограниччя» і презентували в пізнавально-концептному форматі термін-поняття галицьке літературне пограниччя як такий, що є логічним об’єднанням структурних складників пограниччя → галицьке пограниччя → літературне галицьке пограниччя, інакше кажучи, у форматі аналізу єдиного концептуального комплексу, яскравим представником якого є Бруно Шульц.

Аналіз змістового навантаження концепту пограниччя в усьому своєму розмаїтті вможливлює зараховування його до наскрізних міждисциплінарних явищ, пов’язаних з різними науковими галузями і сферами діяльності, а також дає змогу стверджувати наявність певних взаємовпливів пограниччя на особливості літературно-художньої творчості його представників і навпаки, зокрема на прикладі характеристики двокомпонентної пари номенів галицьке літературне пограниччя ↔ галицький письменник Бруно Шульц, компоненти якої перебувають у непростих відносинах подібності та опозиції.

Завершальна стаття циклу публікацій про Галичину в подальшому буде присвячена саме узагальненню дослідження стосунків між Галичиною та створеними в контекст галицького літературного простору яскравими представниками галицького літературного пограниччя різноманітними художніми творами.

Завантаження

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Біографія автора

Наталя Маторіна, Волинський національний університет імені Лесі Українки

Кандидат філологічних наук, доцент, докторант кафедри полоністики і переклад факультету філології та журналістики

Посилання

Aizenbart, L. (2015). Cultural syncretism of the terms «borderland» and «kresy»: a literary aspect. Problems of the humanities: a collection of scientific works of Ivan Franko Drohobytsk State Pedagogical University. Series «Philology», 36, 162–172. Drohobych.

Aizenbart, L. (2021). Literary presentation of Galicia at the end of the 18th – the beginning of the 20th century: from image to concept. Transcarpathian philological studies: collection of scientific works of the Uzhhorod National University, 16, 246–251. Drohobych: «Helvetika» Publishing House.

Aizenbart, L. M. (2016). Galician literary borderland in personalities. Current issues of aesthetics and poetics of a literary work. Bulletin of the Dnipropetrovsk University named after Alfred Nobel. Series «Philological Sciences», 2 (12), 111–117.

Aizenbart, L. M. (2018). Galicia on the literary map of various national literatures (the end of the 18th – the beginning of the 20thcenturies). Literatures of the world: poetics, mentality and spirituality: a collection of scientific papers, 12, 72–84. Kryvyi Rih.

Aizenbart, L. M. (2016). The term «concept»: the problem of definition and approaches to study. Scientific notes of Ternopil National Pedagogical University named after Volodymyr Hnatyuk. Series: Literarystudies, 45, 314–326. Ternopil: TNPU.

Holyk, R. (2014). Аnima galiciana and / or fata morgana: real and virtual Galiciain literature and mentality. Bulletin of Lviv University. Philological series, 60, 1, 53–61.

Hud, B. (2000). Ukrainians – Poles: who is to blame? In search of the root causes of the Ukrainian-Polish conflicts of the first half of the 20th century. Lviv: Kalvariia.

Yevchuk, U. Ye. (2015). Historical memory of border residents in Łukasz Saturczak’s novel «Galicia». Transcarpathian Philological Studies, 13, 3, 167–172.

Kononenko, V. I. (2004). Concepts of Ukrainian discourse. Kyiv – Ivano-Frankivsk.

Kononenko, V. I. (2008). Language in the context of culture: a monograph. Kyiv – Ivano-Frankivsk.

Kryvytska, O. (2015). Discourse of Borderland in Sociocultural Studies: Theoretical and Methodological Aspects. Naukovi zapysky Instytutu politychnykh i etnonatsionalnykh doslidzhen im. I. F. Kurasa NAN Ukrainy, 4 (78), 173–198.

Kryvytska, O. (2016). Studying the borderland in the context of the paradigm of space. Scientific notes of the Institute of Political and Ethnonational Studies named after I. F. Kuras NAS of Ukraine, 2 (82), 77–90.

Markova, M. (2007). Concept and conceptualization in modern literary studies. Questions of literary studies: scientific collection, 74, 317–324. Chernivtsi: Ruta.

Matorina, N. M. (2023). Galicianness through the prism of the notion concept. Scientific Bulletin of the International Humanitarian University. Series«Philology», 59. [The article has been accepted for publication].

Matorina, N. M. (2023). The concept of Galicia as the theoretical and methodological background for scientific investigations of literary studies direction. New philology, 89. [The article has been accepted for publication].

Plokhii, S. (2020, december, 28). Borderland – a cultural feature of Ukraine. Zbrucz. URL: https://theukrainians.org/plokhiy-yermolenko/.

(2019). The Polish-Ukrainian Borderlands: Ethnopolitical, Linguistic, and Religious Criteria of Self-identification of the People: a Monograph. Lviv.

Prokhasko, Yu. (2013). A possible history of Galician literature (І). URL: https://zbruc.eu/node/15625.

Prokhasko, Yu. (2014). A possible history of Galician literature (ІI). Zbrucz. URL: https://zbruc.eu/node/21521.

Uliash, S. (2011). Literature of the borderland – the borderland of literature. Kyiv: Universytet «Ukraina».

Chmelyk, R. (2015). Cultural heritage of the modern Ukrainian-Polish borderland in the contex to finter-ethnic relations. Ethnological notebooks, 116, 91–98). Lviv.

Chmelyk, R. (2014). The concept as an object of linguistic research. Ethnological notebooks, 116, 221–228. Lviv.

Shepitko, S., & Sheichenko, O. (2009). The concept as an object of linguistic research. Bulletin of the Mariupol State Humanitarian University. Series: Philology, 2, 349–357.

Babiński, G. (1997). The Polish-Ukrainian borderland: ethnicity, religious diversity, identity. Krakоw: NOMOS.

Опубліковано
2023-08-15
Як цитувати
Маторіна, Н. (2023). Галицький літературний простір крізь призму концептів пограниччя і галицьке літературне пограниччя. Вісник Харківського національного університету імені В. Н. Каразіна. Серія «Філологія», (92), 104-110. https://doi.org/10.26565/2227-1864-2023-92-15