Енергетична ефективність: необхідність чи самоціль?

Ключові слова: енергетична ефективність, енергоємність, ВВП, паливно-енергетичні ресурси, енергетична безпека

Анотація

У статті розглянуті питання забезпечення енергетичної ефективності з позицій зменшення енергоємності ВВП України. Мета статті полягає в виявлені впливу споживання різних видів паливно-енергетичних ресурсів на утворення номінальної величини ВВП України з урахуванням національних особливостей та рівня розвитку економіки та наявності власної сировинної бази, а також забезпечення економічної основи незалежності країни та добробуту населення. Завдання полягає в дослідити залежність величини номінального ВВП від споживання різних видів паливно-енергетичних ресурсів. Отримано результати: визначено, що Україна має найменший номінальний ВВП на душу населення в Європі та займає 58 місце в світі за величиною номінального ВВП. Встановлено, що маючи в достатній кількості серед паливно-енергетичних ресурсів тільки вугілля та атомну енергетику, національна економіка України дуже сильно залежить від експорту нафти та природного газу. Постачання цих енергоресурсів здійснюється в основному з Росії або через посередників – інші країни, що принципово не змінює походження цих енергоресурсів. Відсутність диверсифікації джерел постачання паливно-енергетичних ресурсів ставить під загрозу енергетичну безпеку та незалежність країни. Встановлено аналітичну залежність величини номінального ВВП від споживання різних видів паливно-енергетичних ресурсів, яка описується рівнянням множинної регресії та є адекватною за критеріями математичної статистики. Висновки: отримане рівняння вказує, величина ВВП України прямо пропорційна обсягам споживання вугілля та атомної енергії та обернено пропорційна обсягам споживання нафти, нафтопродуктів та природного газу. Вирішення проблеми зменшення енергоємності ВВП повинне здійснюватися з одночасним збільшенням ВВП, а не тільки зменшенням споживання паливно-енергетичних ресурсів.

Завантаження

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Посилання

Valovyj vnutrishnij produkt [Gross Domestic Product]. www.seosait.com. Retrieved from: https://seosait.com/dinamika-vvp-ukrainy-s-2002-po-2016-gody/ (in Ukrainian).

Galasjuk V. V. (2019). Strukturna transformatsiia ekonomiky Ukrainy yak peredumova yevrointehratsii ta pryskorenoho ekonomichnoho rozvytku [Structural transformation of the Ukrainian economy as a precondition for european integration and accelerated economic growth]. Vcheni zapysky: KNEU. Vyp. 20. S. 113-121 (in Ukrainian).

Dejna A. Ju. (2018). Energetychna nezalezhnist Ukrainy: statystychna ocinka, modeljuvannja ta prognozuvannja [Energy independence of Ukraine: statistical estimation, modeling and forecasting]. Extended abstract of candidate’s thesis. Kyiv: The State. Statistics Service of Ukraine. National Academy of statistics, accounting and auditing (in Ukrainian).

Drobot Ja. V. (2012). Energetychne pytannja jak odna zi skladovyh ekonomichnoi' kryzy v Ukrai'ni [Energy issue as one of the components of economic crisis in Ukraine]. Visnyk Dnipropetrovs'kogo universytetu. Serija «Ekonomika» - Bulletin of the Dnipropetrovsk University. «Economics» Series, 6 (3), Vol. 20, 10/1, 11-22 (in Ukrainian).

Energojemnist VVP [GDP energy consumption]. www.wikipedia.org. Retrieved from: https://uk.wikipedia.org/wiki/Energojemnist'_VVP (in Ukrainian).

Energetychnyj balans Ukrainy [Energy balance of Ukraine]. www.ukrstat.gov.ua. Retrieved from: http://www.ukrstat.gov.ua/operativ/menu/menu_u/energ.htm (in Ukrainian).

Energetychna strategija Ukrainy na period do 2030 roku ta podalshu perspektyvu [Ukraine's Energy Strategy for the Period to 2030 and the Future]. www.kmu.gov.ua. Retrieved from: http://www.kmu.gov.ua/control/uk/publish/article?art_id=32299946 (in Ukrainian).

Zaverbnyj A. S. (2019). Ekonomichna polityka Ukrainy v sferi energetyky v umovah jevrointegracii [Economic Policy of Ukraine in the Field of Energy in the Conditions of European Integration]. Extended abstract of Doctor’s thesis. Lviv: Lviv Polytechnic University (in Ukrainian).

Kostin Ju. D., Pustovyi O. D., (2014). Energozberezhennja ta energoefektyvnist: osnovni naprjamy rozvytku mashynobudivnogo kompleksu v rynkovyh umovah [Energy Saving and Energy Efficiency: Basic Directions for Development of Machine-Building Complex in Market Conditions]. Energosberezhenye. Energetyka. Energoaudyt – Energy Saving. Energy. Energy audit, 9, 10-19. Retrieved from: http://nbuv.gov.ua/UJRN/ecee_2014_9_3 (in Ukrainian).

Krutogors'kyj Ja. V. (2017). Mehanizm stymuljuvannja vprovadzhennja tehnologij energozberezhennja na promyslovyh pidpryjemstvah [Mechanism of stimulation of introduction of energy-saving technologies at industrial enterprises]. Extended abstract of candidate’s thesis. Kramators'k (in Ukrainian).

Litvinov O. S. (2004). Faktory ta stymuly reguljuvannja energojemnosti produkcii promyslovogo pidpryjemstva [Factors and incentives for regulating the energy intensity of industrial production]. Candidate’s thesis. Odessa: Odessa State Economic University (in Ukrainian).

Maljarenko O. Je. (2008). Pro metodologiju rozrobky program energoefektyvnosti ta energozberezhennja i nedoliky pry ih stvorenni [About the methodology of development of programs of energy efficiency and energy saving and shortcomings in their creation]. Probl. zag. energetyky – Problems of general energetics, 18, 66-72 (in Ukrainian).

Podolec R. Z. (2005). Efektyvnist ta optymizacija energetychnogo balansu Ukrainy [Efficiency and optimization of the energy balance of Ukraine]. Candidate’s thesis. Kyiv: NAS of Ukraine, Institute of Economics prognostication (in Ukrainian).

Babenko V., Koniaieva Y. (2019). Prospects for improving technology in non-conventional energy development. Visnik of V. N. Karazin Kharkiv National University. Chap. International Relations. Economics. Country Studies. Tourism (IRECST), vol. 9, рр. 92-99. doi: 24.26565/2310B9513B2019B9B11

Rozporjadzhennja Kabinetu ministriv Ukrainy № 605-r vid 18.08.2017 «Pro shvalennja Energetychnoi strategii Ukrai'ny na period do 2035 roku «Bezpeka, energoefektyvnist, konkurentospromozhnist» [Decree of the Cabinet of Ministers of Ukraine № 605-r from 18.08.2017 «On approval of the Energy Strategy of Ukraine for the period up to 2035 «Security, energy efficiency, competitiveness»]. www.zakon.rada.gov.ua. Retrieved from: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/605-2017-%D1%80 (in Ukrainian).

Babenko, V., Sidorov, V., Koniaieva, Y., Kysliuk, L. (2019). Features in scientific and technical cooperation in the field of non-conventional renewable energy. Global Journal of Environmental Science and Management, 5(Special issue), pp. 105-112. doi: http://dx.doi.org/10.22034/gjesm.2019.05.SI.12

Suhodolja O. M. (2006). Teoretyko-metodologichni zasady mehanizmiv derzhavnogo upravlinnja formuvannjam energoefektyvnoi ekonomiky Ukrainy [Theoretical and methodological foundations of the mechanisms of state management of the formation of the energy-efficient economy of Ukraine]. Doctor’s thesis. Kyiv: National Academy of Public Administration under the President of Ukraine. (in Ukrainian)

Mizhnarodnyi valiutnyi fond. URL: www.Imf.org

Опубліковано
2020-06-01
Цитовано
Як цитувати
Derkach, T. (2020). Енергетична ефективність: необхідність чи самоціль?. Вісник Харківського національного університету імені В. Н. Каразіна. Серія: Міжнародні відносини. Економіка. Країнознавство. Туризм, (11), 54-61. https://doi.org/10.26565/2310-9513-2020-11-06