Фінансове планування як інструментарій забезпечення сталого розвитку підприємств

Ключові слова: фінансове планування, сталий розвиток, розподіл ресурсів, управління ризиками, оптимізація ліквідності, фінансова стійкість, корпоративна відповідальність, передові технології

Анотація

Фінансове планування відіграє важливу роль у забезпеченні сталого розвитку підприємств. Фінансове планування дозволяє розподіляти ресурси, управляти ризиками та досягати довгострокових цілей, узгоджуючи корпоративні цілі зі сталим розвитком, з ефективним використанням ресурсів та етичними практиками.

Метою дослідження є розробка практичних рекомендацій щодо вдосконалення процесів фінансового планування для досягнення цілей економічної, соціальної та екологічної стійкості. Об'єктом дослідження є фінансово-економічний стан підприємств, який було досліджено через процес  фінансового планування як інструментарію досягнення сталого розвитку в динамічному та турбулентному ринковому середовищі.

У процесі дослідження використано аналіз фінансової звітності конкретного підприємства (на прикладі ПАТ «ЧУМАК») для оцінки динаміки активів і пасивів підприємства за певний період; порівняльний аналіз показників фінансової стійкості та ліквідності для виявлення тенденцій та проблем в управлінні ресурсами, здійснення фінансового планування та досягнення стійкості підприємства.

Аналіз ПрАТ «ЧУМАК» (2021-2023 рр.) показав помітні коливання фінансових показників. Нематеріальні активи впали на 19,46% у 2022 році та 23,81% у 2023 році, тоді як основні засоби різко скоротилися на 98,13%. Однак оборотні активи зросли на 38,18% у 2023 році, що свідчить про певне фінансове оздоровлення.

Робочий капітал значно зменшився, що свідчить про проблеми з ліквідністю, а показники погашення дебіторської та кредиторської заборгованості погіршилися. Ці результати підкреслюють необхідність передового фінансового планування та інтеграції фінансових технологій для покращення управління ресурсами та забезпечення стабільності.

Практична цінність результатів полягає в тому, що вдосконалення процесів фінансового планування, підтримане інтеграцією передових фінансових технологій, надає підприємствам інструментарій для покращення розподілу ресурсів, оптимізації управління ліквідністю та зміцнення фінансової стійкості. Практичні рекомендації, засновані на аналізі фінансово-економічної діяльності ПАТ «ЧУМАК», можуть допомогти українським підприємствам адаптувати ефективні фінансові стратегії, забезпечуючи сталий розвиток та стійкість у динамічних ринкових умовах.

Отримані висновки можуть бути використані для розробки практичних рекомендацій щодо вдосконалення процесів фінансового планування на підприємствах. Вони є основою для адаптації міжнародних фінансових стратегій та практик сталого розвитку до місцевого бізнес-середовища, покращення розподілу ресурсів та оптимізації управління ліквідністю для досягнення фінансової стійкості.

Завантаження

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Біографії авторів

Олена Головко , Харківський національний університет імені В. Н. Каразіна

кандидат економічних наук, доцент, доцент кафедри банківського бізнесу та фінансових технологій

Катерина Орєхова, Харківський національний університет імені В. Н. Каразіна

кандидат економічних наук, доцент, доцент кафедри банківського бізнесу та фінансових технологій

Юлія Єгорова , Економічний університет у Братиславі

кандидат економічних наук, доцент, науковий співробітник Науково-дослідного інституту
торгівлі і сталого розвитку

Рустам Лагієв , Оптово-торгівельна фірма “CIAO-CIAO”

менеджер з продажу

Посилання

Azarenkova G. M. (2019) Financial planning as a key element of managing the financial activities of a bank. Pryazovskyi Economic Bulletin. № 5 (16), pp. 324-328 [in Ukrainian].

Aleksin G. O., Kovbasa V. A., Stashchuk D. M. (2024) Comparative analysis of the categories “financial planning”, “financial forecasting”, and “budgeting” in the context of the institutionalization of financial management: a view of applied corporate finance. Academic Visions. № 34. https://doi.org/10.5281/zenodo.13325211 [in Ukrainian].

Bezzubko B., Tkachenko M. (2022) Features of forming strategies for Ukrainian enterprises during the war. Galician Economic Bulletin. № 5-6, p. 99. https://doi.org/10.33108/galicianvisnyk_tntu2022.05_06 [in Ukrainian].

Brovkova O. H. (2022) Financial planning for the implementation of an investment project. Economics. Finance. Law. № 2, pp. 12-16 [in Ukrainian].

Vyhovska N. H., Polchanov A. Yu., Dovhaliuk V. V., Polchanov O. Yu. (2022) Financial planning of IT enterprises. Effective Economy. № 12. http://doi.org/10.32702/2307-2105.2022.12.7 [in Ukrainian].

Garkava V. F., Klishchevska A. Yu. (2021) Financial strategy in the system of economic security of domestic enterprises. Economy and State. № 7, pp. 47-51 [in Ukrainian].

Glushchenko L. D., Lesko O. Y., Balzan M. V. (2022) Theoretical aspects and modern trends in business planning at the enterprise. Modern Economics. № 31, pp. 32-37. https://doi.org/10.31521/modecon.V31(2022)-05 [in Ukrainian].

Dema D. I., Sus L. V., Sus Yu. Yu. (2021) Formation of the mechanism of financial planning in the enterprise under uncertainty. Business Inform. № 9, pp. 207-215. https://doi.org/10.32983/2222-4459-2021-9-207-215 [in Ukrainian].

Dergalyuk B., Derkach N. (2023) Financial planning in the company: essence, problems, and optimization. Economy and Society. № 54. https://doi.org/10.32782/2524-0072/2023-54-19 [in Ukrainian].

Dokienko L. M. (2021) Financial planning and analysis at the enterprise: modern global trends. Entrepreneurship and Innovation. Issue 16, pp. 51-58 [in Ukrainian].

Doroshenko O. O., Sorokatyi V. M. (2021) Financial planning in the company as a method of minimizing financial risks. Effective Economy. № 10. https://doi.org/10.32702/2307-2105-2021.10.95 [in Ukrainian].

Yekaterinin I. (2023) Theoretical principles of financial planning and forecasting: commonalities and differences. Modern Movement of Science: Proceedings of the 15th International Scientific and Practical Internet Conference, October 19-20, 2023. Dnipro: FOP Marenichenko V.V., pp. 205–207. [in Ukrainian].

Yekaterinin I., Shubenko I. A. (2023) The role and significance of financial planning and forecasting in enterprise activities during the war with Russia. Digital Transformation of the Financial System of Ukraine and V-4 Countries in the Context of European Integration: Proceedings of the III International Scientific and Practical Internet Conference. Part II. Dublyany: LNUA, pp. 140-145. Retrieved from https://lnup.edu.ua/attachments/article/5084/%D0%A7%202%20%D0%97%D0%91%D0%86%D0%A0%D0%9D%D0%98%D0%9A%20%D0%A2%D0%95%D0%97%202023.pdf [in Ukrainian].

Zhuk O. I., Tomashevska A. V., Boryshkevych I. I. (2022) Financial planning of business entities in the financial management system. Actual Problems of Regional Economic Development. Issue 18(2), pp. 103-112. https://doi.org/10.15330/apred.2.18.103-112 [in Ukrainian].

Zasadnyi B., Tkachenko A. (2021) The budgeting system as the leading link in financial planning of business processes at enterprises. Scientific Bulletin of Uzhhorod National University. № 35, pp. 33-37 [in Ukrainian].

Kalchenko O., Shyshkina O., Danilovych V. (2022) Problems of improving financial planning automation processes in enterprises. Problems and Prospects of Economics and Management. № 1 (29), pp. 88-95. https://doi.org/10.25140/2411-5215-2022-1(29)-88-95 [in Ukrainian].

Kotsupal O. (2023) Financial forecasting in the context of global uncertainty. Scientia Fructuosa. № 1, pp. 17-25. URL: https://doi.org/10.31617/1.2023(147)02 [in Ukrainian].

Nechyporenko A. V., Stabias S. M. (2022) Financial planning and forecasting in enterprise management systems. Effective Economy. № 10. http://doi.org/10.32702/2307-2105.2022.10.17 [in Ukrainian].

Piatak T. (2023) Financial planning of enterprise activities based on organizational design. Bulletin of the National Technical University “Kharkiv Polytechnic Institute”. Economic Sciences. № 1, pp. 50-56. https://doi.org/10.20998/2519-4461.2023.1.50 [in Ukrainian].

Sviderska I., Yurkevych O. (2023) Financial forecasting and budgeting of corporate enterprises under macroeconomic volatility. Effective Economy. № 8, pp. 1-15 [in Ukrainian].

Torchuk T. (2022) Essence and characteristics of financial planning. Materials of the Scientific and Practical Conference of Applicants of the Faculty of Information Technologies, Accounting and Finance “Student Scientific Readings – 2022”. 2022. pp. 105-108.

(2025) Financial reporting of PJSC “Chumak” for 2021-2023. Retrieved from https://clarity-project.info/edr/24106105/finances?current_year=2023 [in Ukrainian].

(2025) 5 New Pillars of Financial Planning for Enterprises in 2024. Wolters Kluwer. Retrieved from https://www.wolterskluwer.com/en/expert-insights/5-new-pillars-of-financial-planning-for-enterprises-in-2023.

(2025) CFOs are Leading the Expansion of FP&A Throughout the Enterprise. CFO Dive. Retrieved from https://www.cfodive.com/spons/cfos-are-leading-the-expansion-of-fpa-throughout-the-enterprise/732913.

(2025) Financial Forecasting: Its Critical Role in Small-Business Success. Forbes. Retrieved from https://www.forbes.com/councils/forbesfinancecouncil/2024/05/20/financial-forecasting-its-critical-role-in-small-business-success.

(2025) Linking Enterprise and Product Strategy to Financial Plans. FP&A Trends. Retrieved from https://fpa-trends.com/article/best-practices-strategic-planning.

(2025) The Future of Financial Planning and Analysis: Trends for 2024. Fintelligents. Retrieved from https://fintelligents.com/financial-planning-and-analysis-trends-for-2024.

Опубліковано
2025-06-30
Цитовано
Як цитувати
Головко , О., Орєхова, К., Єгорова , Ю., & Лагієв , Р. (2025). Фінансове планування як інструментарій забезпечення сталого розвитку підприємств. ФІНАНСОВО-КРЕДИТНІ СИСТЕМИ: ПЕРСПЕКТИВИ РОЗВИТКУ, 2(17), 102-112. https://doi.org/10.26565/2786-4995-2025-2-08
Розділ
Фінанси, облік, аудит та оподаткування