Трансформація механізмів державного регулювання економічної безпеки в умовах сучасних гібридних загроз: європейський досвід та українські реалії
Анотація
У статті досліджено теоретико-методологічні засади та практичні аспекти трансформації механізмів державного регулювання економічної безпеки в умовах сучасних гібридних загроз. На основі системного аналізу виокремлено та критично осмислено чотири ключові методологічні підходи до забезпечення економічної безпеки держави: неокласичний, інституційний, мережевий та проактивний. Розкрито їх особливості, переваги та обмеження в контексті протидії гібридним загрозам. Проаналізовано європейський досвід трансформації механізмів економічної безпеки. Виявлено тенденцію до комплексного поєднання різних методологічних підходів та інструментів: від класичних ринкових та інституційних до інноваційних мережевих та форсайтних. На основі порівняльного аналізу європейського досвіду та українських реалій обґрунтовано концептуальні засади модернізації вітчизняної системи державного регулювання економічної безпеки. Запропоновано матрицю трансформації регуляторних механізмів, яка враховує поточний стан та визначає пріоритетні напрями змін за кожним методологічним підходом. Аргументовано необхідність поетапного впровадження запропонованих механізмів з урахуванням наявних ресурсів та інституційної спроможності держави. Особливу увагу приділено ролі цифрової трансформації та державно-приватного партнерства як ключових драйверів модернізації системи економічної безпеки. Окреслено перспективи подальших досліджень, зокрема щодо розробки методології комплексної оцінки ефективності регуляторних механізмів та адаптації європейських практик до українських реалій післявоєнного відновлення.
Завантаження
Посилання
Vlasiuk, O. S., & Kononenko, S. V. (2017). Kremlin aggression against Ukraine: Reflections in the context of war. Economy of Ukraine, (9), 3-18. https://doi.org/10.15407/economyukr.2017.09.003 [in Ukrainian].
Hromov, S. O. (2024). Modern essence and composition of the public regulation mechanism for corporatization of large state enterprises in transport infrastructure. Theory and Practice of Public Administration, 1(78), 136-154. DOI: https://doi.org/10.26565/1727-6667-2024-1-08 [in Ukrainian].
Dunaiev, I., & Hromov, S. (2024). Achievements and problems of using market approaches in modern public governance for reforming Ukrainian state corporations. Actual Problems of Public Administration, 1(64), 6-25. DOI: https://doi.org/10.26565/1684-8489-2024-1-01 [in Ukrainian].
Horbulin, V. P. (Ed.). (2017). World hybrid war: Ukrainian front. National Institute for Strategic Studies [in Ukrainian].
Bazilian, M., Goldthau, A., & Westphal, K. (2019). Model or ally? How Europe can lead on energy and climate. https://surl.li/gktfvv
Casimir Pulaski Foundation. (2021). How to defend against hybrid threats. URL: https://pulaski.pl/wp-content/uploads/2021/11/FOB16_EN.pdf
DefencesCoop. (2024). NATO seeks to confront the growing ‘pressure of hybrid war’. URL: https://defensescoop.com/2024/07/16/nato-confront-growing-pressure-hybrid-war-russia-china/
e-Estonia. (n.d.). We have built a digital society and so can you. URL: https://e-estonia.com/
European Commission. (2019). EU foreign investment screening regulation enters into force. URL: https://policy.trade.ec.europa.eu/news/eu-foreign-investment-screening-regulation-enters-force-2020-10-11_en
European Network for Cyber Security. (n.d.). European Network for Cyber Security (ENCS). URL: https://encs.eu/
Finnish Government. (2019). Finland’s cyber security strategy. URL: https://turvallisuuskomitea.fi/en/finlands-cyber-security-strategy/
Fjäder, C. (2014). The nation-state, national security and resilience in the age of globalisation. Resilience, 2(2), 114-129. URL: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/21693293.2014.914771
Fuerth, L. S. (2009). Foresight and anticipatory governance. Foresight, 11(4), 14-32. DOI: https://doi.org/10.1108/14636680910982412
Hybrid CoE. (2020). Hybrid warfare against critical energy infrastructure. URL: https://www.hybridcoe.fi/wp-content/uploads/2022/03/20220331-Hybrid-CoE-Paper-12-Fifth-wave-of-deterrence-WEB.pdf
International Centre for Defence and Security. (2022). Russia’s hybrid war in Ukraine. URL: https://icds.ee/en/russias-hybrid-war-in-ukraine-lessons-for-baltic-security-and-nato/
Komljenovic, D., & Andersson, J. (2021). Hybrid threats and the critical infrastructure protection challenge. Technology in Society, 66, 101674. DOI: https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2021.101674
Linkov, I., & Trump, B. (2019). Resilience and hybrid threats: Security and integrity for the digital world. IOS Press. DOI: https://doi.org/10.3233/978-1-61499-918-8
NATO ENSEC COE. (2022). Hybrid warfare against critical energy infrastructure. URL: https://www.enseccoe.org/wp-content/uploads/2024/01/2021-03-2.pdf
North, D. C. (1991). Institutions. Journal of Economic Perspectives, 5(1), 97-112. DOI: https://doi.org/10.1257/jep.5.1.97
OECD. (2024). Facts not fakes: Tackling disinformation, strengthening information integrity. OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/d909ff7a-en
OFSI. (2021). National risk assessment of proliferation financing. URL: https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1020695/National_risk_assessment_of_proliferation_financing.pdf
Sperling, J. (2022). The politics of resilience and transatlantic order: Enduring crisis? Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003007739
Tagliapietra, S. (2022). REPowerEU: Will EU countries really make it work? Bruegel. URL: https://www.bruegel.org/blog-post/repowereu-will-eu-countries-really-make-it-work
Tamošiūnienė, R., & Munteanu, C. (2015). Current research approaches to economic security. Paper presented at the 1st International Conference on Business Management,
Valencia, Spain. DOI: https://doi.org/10.4995/ICBM.2015.1537
Trump, B. (2019). The science and practice of resilience. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-04565-4
Wood, D. M., & Wright, D. (2015). Before and after Snowden. Surveillance & Society, 13(2), 132-138. DOI: https://doi.org/10.24908/ss.v13i2.5710
World Economic Forum. (2023). Global risks report 2023. URL: https://www.weforum.org/reports/global-risks-report-2023
Автори, які публікуються у цьому журналі, погоджуються з наступними умовами:
- Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
- Політика журналу дозволяє і заохочує розміщення авторами в мережі Інтернет (наприклад, у сховищах установ або на особистих веб-сайтах) рукопису роботи, як до подання цього рукопису до редакції, так і під час його редакційного опрацювання, оскільки це сприяє виникненню продуктивної наукової дискусії та позитивно позначається на оперативності та динаміці цитування опублікованої роботи (див. The Effect of Open Access).