Імператорський Харківський університет і «українське відродження» першої половини ХІХ ст.
Ключові слова:
Харківський університет, «українське національне відродження», «національний проект», Російська імперія
Анотація
У статті розкривається авторський погляд на питання про роль Харківського університету у так званому «українському національному відродженні». Доводиться невідповідність застосування цієї парадигми та пропонується власна оцінка діяльності представників університету з точки зору концепції «національних проектів».
Завантаження
##plugins.generic.usageStats.noStats##
Посилання
Kharkivsʹkyy natsionalʹnyy universytet im. V. N. Karazina za 200 rokiv / V. S. Bakirov, V. M. Dukhopelʹnykov, B. P. Zaytsev ta in. KH.: Folio, 2004. 752 s.
Kharkivsʹkyy universytet i ukrayinsʹka kulʹtura (do 210-richchya vid chasu zasnuvannya KHNU imeni V. N. Karazina) / za red. YU. M. Bezkhutroho. KH.: KHNU imeni V. N. Karazina, 2015. 205 s.
Tam samo. S. 8.
Tam samo. S. 17.
Sarbey V. Natsionalʹne vidrodzhennya Ukrayiny // Ukrayina krizʹ viky: u 15 t. K.: Alʹternatyvy, 1999. T. 9. S. 45.
Kharkivsʹkyy natsionalʹnyy universytet im. V.N. Karazina za 200 rokiv. S. 118.
Shamray A. Kharkivsʹka shkola romantykiv (Peredni uvahy) // Kharkivsʹka shkola romantykiv. KH.: Derzhvydav Ukrayiny, 1930. T. 1. S. 11–12.
Smoliy V. Fundator novitnʹoho ukrayinstva // Mykola Kostomarov: Vikhy zhyttya i tvorchosti: Entsykl. dovid. / V. A. Smoliy, YU. A. Pinchuk, O. V. Yasʹ. K.: Vyshcha shkola, 2005. S. 8.
Kozachok YA. V., Chekalyuk V. V. Horyzonty ukrayinotvorennya v publitsystytsi M. I. Kostomarova. Mykola Kostomarov u konteksti suchasnosti: navch. posib. K.: NAU, 2013. S. 7–8.
Tam samo. S. 11.
Honchar O. Mykola Kostomarov: postatʹ istoryka na tli epokhy. K.: Instytut istoriyi Ukrayiny NAN Ukrayiny, 2017. S. 5, 8.
Dyv., napr.: Kasʹyanov H. V. Teoriyi natsiyi ta natsionalizmu. K.: Lybidʹ, 1999; Myller A. Y. «Ukraynskyy vopros» v polytyke vlastey y russkom obshchestvennom mnenyy (vtoraya polovyna KHIKH v.). SPb.: Aleteyya, 2000; ta in.
Dyv., napr.: Smit E. Natsionalizm: Teoriya, ideolohiya, istoriya / Per. z anhliysʹkoyi. K: "K.I.S.", 2004. S. 75; Hnatyuk O. Vid istoriyi ideyi do novoyi skhemy istoriyi Tsentralʹno-Skhidnoyi Yevropy // Shporlyuk R. Formuvannya modernykh natsiy: Ukrayina – Rosiya – Polʹshcha. K.: Dukh i litera, 2013. S. 11; Shporlyuk R. Ukrayina: vid impersʹkoyi okrayiny do nezalezhnoyi derzhavy // Tam samo. S. 435, 437; ta in.
Dokl dyv.: Naumov S. O. Panteleymon Kulish yak spivtvoretsʹ «ukrayinsʹkoho proektu» KHIKH st. // Ukrayinsʹko-makedonsʹkyy naukovyy zbirnyk. K., 2014. Vyp. 6. S. 54–70.
Dokl. dyv.: Naumov S. O. «Malorosiysʹkyy proekt» KHIKH stolittya: do postanovky pytannya // Drynovsʹkyy zbirnyk/Drynovsky sbornyk. Kharkiv–Sofiya: AY «Prof. Maryn Drynov», 2014. T. 7. S. 79–86. Yoho zh. «Malorosiysʹkyy proekt» KHIKH st. vs «ukrayinsʹkyy proekt» // Yzvestyya na Ynstytuta za ystorychesky yzsledvanyya. Sofyya, 2017. T. 34: Rolyata na elytyte v protsesyte na konsolydyraneto na natsyyte y na natsyonalnotostroytelstvo: Materyaly ot nauchen proekt s mezhdunarodnouchastye na Ynstytuta za ystorycheskyyzsledvanyya kʺm BAN. S. 113–134.
Sreznevskyy Y. Vz·hlyad na pamyatnyky ukraynskoy narodnoy slovesnosty // Uchenye zapysky Moskovskoho unyversyteta. 1834. CH. 5. URL: http://litmisto.org.ua/?p=3393. (data zvernennya: 23.04. 2011).
Kostomarov N. Y. Ystorycheskye proyzvedenyya. Avtobyohrafyya. K.: Lybydʹ, 1989. S. 446.
Sumtsov N. F. Kharʹkovskyy peryod nauchnoy deyatelʹnosty Y. Y. Sreznevskoho: Otdelʹnyy ottysk yz sbornyka «Pamyaty Y. Y. Sreznevskoho». Petrohrad, 1914. S. 70.
Kravchenko V. Nykolay Polyevoy i «zvychayna skhema «rusʹkoyi» istoriyi» // Kravchenko V. Ukrayina, Imperiya, Rosiya:
Vybrani statti z modernoyi istoriyi ta istoriohrafiyi. K.: Chasopys «Krytyka», 2011. S. 363.
Sumtsov N. F. Kharʹkovskyy peryod nauchnoy deyatelʹnosty Y. Y. Sreznevskoho. S. 70.
[Polevoy N.]. Rets.: Kozyrʹ-dyvka. Posvyashchaet·sya Olʹhe Yakovlevne Kashyntsovoy ot Hrytsʹka Osnovʹyanenka. SPb., v typ. 3-ho Dep. Hos. Ymushchestv, 1838 hoda, v 12, 144 str. // Syn otechestva. 1838. T. 5, oktyabrʹ. S. 144-145. URL: https://rutracker.org/forum/viewtopic.php?t=5025129 (data zvernennya: 25.10.2016).
Kostomarov N. Y. Ystorycheskye proyzvedenyya. Avtobyohrafyya. S. 450.
Tsyt. za: Ayzenshtok YE. H. F. Kvitka i M. P. Pohodin (do istoriyi literaturnykh vidnosyn) // Za sto lit. K., 1928. Kn. 2. S. 24.
Kvitka-Osnovʺyanenko H. F. Lyst M. O. Maksymovychu, 3 zhovtnya 1839 r. URL: http://www.myslenedrevo.com.ua/ru/Lit/K/KvitkaOsnovjanenko/Corresp/1839/1839-10-03.html (data zvernennya: 25.10.2016).
Shporlyuk R. Formuvannya modernykh natsiy: Ukrayina – Rosiya – Polʹshcha. S. 102, 434.
Hellner É.Pryshestvye natsyonalyzma. Myfy natsyy y klassa // Natsyy y natsyonalyzm/ B. Anderson, O. Bauér, M. Khrokh y dr.; Per. s anhl. y nem. M.: Praksys, 2002. S. 176.
Nemenskyy O. «Chtoby bytʹ Rusy bez Rusy». Ukraynstvo kak natsyonalʹnyy proekt. URL: http://www.perspektivy.info/srez/theory/chtoby_byt_rusi_bez_rusi_ukrainstvo_kak_nacionalnyj_projekt_2012-05-22.htm. (data zvernennya: 17.10.2014).
Shporlyuk R. Formuvannya modernykh natsiy: Ukrayina – Rosiya – Polʹshcha. S. 433.
Bilenky S. Romantic Nationalism in Eastern Europe. Russian, Polish, and Ukrainian Political Imaginations. Stanford: Stanford University Press, 2012. P. 270, 285.
Ibid. P. 269.
Kharkivsʹkyy universytet i ukrayinsʹka kulʹtura (do 210-richchya vid chasu zasnuvannya KHNU imeni V. N. Karazina) / za red. YU. M. Bezkhutroho. KH.: KHNU imeni V. N. Karazina, 2015. 205 s.
Tam samo. S. 8.
Tam samo. S. 17.
Sarbey V. Natsionalʹne vidrodzhennya Ukrayiny // Ukrayina krizʹ viky: u 15 t. K.: Alʹternatyvy, 1999. T. 9. S. 45.
Kharkivsʹkyy natsionalʹnyy universytet im. V.N. Karazina za 200 rokiv. S. 118.
Shamray A. Kharkivsʹka shkola romantykiv (Peredni uvahy) // Kharkivsʹka shkola romantykiv. KH.: Derzhvydav Ukrayiny, 1930. T. 1. S. 11–12.
Smoliy V. Fundator novitnʹoho ukrayinstva // Mykola Kostomarov: Vikhy zhyttya i tvorchosti: Entsykl. dovid. / V. A. Smoliy, YU. A. Pinchuk, O. V. Yasʹ. K.: Vyshcha shkola, 2005. S. 8.
Kozachok YA. V., Chekalyuk V. V. Horyzonty ukrayinotvorennya v publitsystytsi M. I. Kostomarova. Mykola Kostomarov u konteksti suchasnosti: navch. posib. K.: NAU, 2013. S. 7–8.
Tam samo. S. 11.
Honchar O. Mykola Kostomarov: postatʹ istoryka na tli epokhy. K.: Instytut istoriyi Ukrayiny NAN Ukrayiny, 2017. S. 5, 8.
Dyv., napr.: Kasʹyanov H. V. Teoriyi natsiyi ta natsionalizmu. K.: Lybidʹ, 1999; Myller A. Y. «Ukraynskyy vopros» v polytyke vlastey y russkom obshchestvennom mnenyy (vtoraya polovyna KHIKH v.). SPb.: Aleteyya, 2000; ta in.
Dyv., napr.: Smit E. Natsionalizm: Teoriya, ideolohiya, istoriya / Per. z anhliysʹkoyi. K: "K.I.S.", 2004. S. 75; Hnatyuk O. Vid istoriyi ideyi do novoyi skhemy istoriyi Tsentralʹno-Skhidnoyi Yevropy // Shporlyuk R. Formuvannya modernykh natsiy: Ukrayina – Rosiya – Polʹshcha. K.: Dukh i litera, 2013. S. 11; Shporlyuk R. Ukrayina: vid impersʹkoyi okrayiny do nezalezhnoyi derzhavy // Tam samo. S. 435, 437; ta in.
Dokl dyv.: Naumov S. O. Panteleymon Kulish yak spivtvoretsʹ «ukrayinsʹkoho proektu» KHIKH st. // Ukrayinsʹko-makedonsʹkyy naukovyy zbirnyk. K., 2014. Vyp. 6. S. 54–70.
Dokl. dyv.: Naumov S. O. «Malorosiysʹkyy proekt» KHIKH stolittya: do postanovky pytannya // Drynovsʹkyy zbirnyk/Drynovsky sbornyk. Kharkiv–Sofiya: AY «Prof. Maryn Drynov», 2014. T. 7. S. 79–86. Yoho zh. «Malorosiysʹkyy proekt» KHIKH st. vs «ukrayinsʹkyy proekt» // Yzvestyya na Ynstytuta za ystorychesky yzsledvanyya. Sofyya, 2017. T. 34: Rolyata na elytyte v protsesyte na konsolydyraneto na natsyyte y na natsyonalnotostroytelstvo: Materyaly ot nauchen proekt s mezhdunarodnouchastye na Ynstytuta za ystorycheskyyzsledvanyya kʺm BAN. S. 113–134.
Sreznevskyy Y. Vz·hlyad na pamyatnyky ukraynskoy narodnoy slovesnosty // Uchenye zapysky Moskovskoho unyversyteta. 1834. CH. 5. URL: http://litmisto.org.ua/?p=3393. (data zvernennya: 23.04. 2011).
Kostomarov N. Y. Ystorycheskye proyzvedenyya. Avtobyohrafyya. K.: Lybydʹ, 1989. S. 446.
Sumtsov N. F. Kharʹkovskyy peryod nauchnoy deyatelʹnosty Y. Y. Sreznevskoho: Otdelʹnyy ottysk yz sbornyka «Pamyaty Y. Y. Sreznevskoho». Petrohrad, 1914. S. 70.
Kravchenko V. Nykolay Polyevoy i «zvychayna skhema «rusʹkoyi» istoriyi» // Kravchenko V. Ukrayina, Imperiya, Rosiya:
Vybrani statti z modernoyi istoriyi ta istoriohrafiyi. K.: Chasopys «Krytyka», 2011. S. 363.
Sumtsov N. F. Kharʹkovskyy peryod nauchnoy deyatelʹnosty Y. Y. Sreznevskoho. S. 70.
[Polevoy N.]. Rets.: Kozyrʹ-dyvka. Posvyashchaet·sya Olʹhe Yakovlevne Kashyntsovoy ot Hrytsʹka Osnovʹyanenka. SPb., v typ. 3-ho Dep. Hos. Ymushchestv, 1838 hoda, v 12, 144 str. // Syn otechestva. 1838. T. 5, oktyabrʹ. S. 144-145. URL: https://rutracker.org/forum/viewtopic.php?t=5025129 (data zvernennya: 25.10.2016).
Kostomarov N. Y. Ystorycheskye proyzvedenyya. Avtobyohrafyya. S. 450.
Tsyt. za: Ayzenshtok YE. H. F. Kvitka i M. P. Pohodin (do istoriyi literaturnykh vidnosyn) // Za sto lit. K., 1928. Kn. 2. S. 24.
Kvitka-Osnovʺyanenko H. F. Lyst M. O. Maksymovychu, 3 zhovtnya 1839 r. URL: http://www.myslenedrevo.com.ua/ru/Lit/K/KvitkaOsnovjanenko/Corresp/1839/1839-10-03.html (data zvernennya: 25.10.2016).
Shporlyuk R. Formuvannya modernykh natsiy: Ukrayina – Rosiya – Polʹshcha. S. 102, 434.
Hellner É.Pryshestvye natsyonalyzma. Myfy natsyy y klassa // Natsyy y natsyonalyzm/ B. Anderson, O. Bauér, M. Khrokh y dr.; Per. s anhl. y nem. M.: Praksys, 2002. S. 176.
Nemenskyy O. «Chtoby bytʹ Rusy bez Rusy». Ukraynstvo kak natsyonalʹnyy proekt. URL: http://www.perspektivy.info/srez/theory/chtoby_byt_rusi_bez_rusi_ukrainstvo_kak_nacionalnyj_projekt_2012-05-22.htm. (data zvernennya: 17.10.2014).
Shporlyuk R. Formuvannya modernykh natsiy: Ukrayina – Rosiya – Polʹshcha. S. 433.
Bilenky S. Romantic Nationalism in Eastern Europe. Russian, Polish, and Ukrainian Political Imaginations. Stanford: Stanford University Press, 2012. P. 270, 285.
Ibid. P. 269.
Опубліковано
2019-07-19
Як цитувати
Наумов, С. (2019). Імператорський Харківський університет і «українське відродження» першої половини ХІХ ст. Дриновський збірник, 11, 188-194. https://doi.org/10.7546/DS.2018.11.22
Розділ
Статті