Українські ІТ-компанії на світовому ринку послуг інформаційних технологій

  • О.А. Шуба Харківський національний університет імені В.Н. Каразіна https://orcid.org/0000-0002-6186-6700
  • М.В. Шуба Харківський національний університет імені В.Н. Каразіна https://orcid.org/0000-0003-2581-6914
  • М.В. Сагура Харківський національний університет імені В.Н. Каразіна
Ключові слова: комп’ютерні послуги, телекомунікаційні послуги, нформаційні послуги, інформаційні технології, світовий ринок послуг інформаційних технологій

Анотація

Світовий ринок ІТ-послуг відіграє важливу роль у розвитку економіки України: підвищує ВВП, сприяє створенню робочих місць, залучає інвестиції, посилює інтеграцію в глобальну економіку. Водночас український ІТ-сектор стикається з викликами: економічна нестабільність, відтік кадрів, кіберзагрози.У статті розглянуто провідні компанії на світовому ринку ІТ-послуг: Accenture, Tata Consultancy Services, Infosys, IBM і Capgemini. Вони спеціалізуються на хмарних рішеннях, розробці програмного забезпечення, автоматизації, впровадженні штучного інтелекту, цифровізації бізнесу та ІТ-консалтингу. Визначено ключові тенденції глобального ринку: зростання попиту на хмарні технології, генеративний ШІ, послуги з кібербезпеки. Проаналізовано експорт та імпорт ІТ-послуг України у 2019–2023 роках. До початку повномасштабного вторгнення спостерігалося зростання експорту відповідно до світових тенденцій. Після 2022 року частина компаній скоротила обсяги діяльності. Найбільшу частку реалізованих послуг становили програмування та консультування. Структура імпорту подібна: переважають комп’ютерні, телекомунікаційні та інформаційні послуги. Близько 70% експорту припадає на десять країн. Виявлено українські тенденції: зростання кількості суб’єктів господарювання (до 2023 року), домінування фізичних осіб-підприємців, стрімкий розвиток ШІ-компаній (зростання на 117% за 2013–2023 роки, уповільнення після 2022 року), значне зростання кількості продуктових компаній (+273%). За кількістю ІТ-компаній Україна посідає друге місце в Центрально-Східній Європі після Польщі.

Завантаження

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Біографії авторів

О.А. Шуба, Харківський національний університет імені В.Н. Каразіна

кандидат географічних наук, доцент, доцент кафедри міжнародної економіки та світового господарства

М.В. Шуба, Харківський національний університет імені В.Н. Каразіна

кандидат економічних наук, доцент, доцент кафедри міжнародних економічних відносин та логістики

М.В. Сагура, Харківський національний університет імені В.Н. Каразіна

магістр

Посилання

Campbell-Kelly, M., Aspray, W.F., Yost, J.R., Tinn, H., & Con Díaz, G. (2023). Computer: A History of the Information Machine (4th ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003263272

Mahoney, M. S. (1988). The history of computing in the history of technology. Annals of the History of Computing, 10(2), 113–125. Retrieved from https://web.mit.edu/sts.035/www/PDFs/mahoney.pdf

Sharma, N., Shamkuwar, M., Singh, I. (2019). The History, Present and Future with IoT. In: Balas, V., Solanki, V., Kumar, R., Khari, M. (eds) Internet of Things and Big Data Analytics for Smart Generation. Intelligent Systems Reference Library, vol 154. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-04203-5_3

Shao, P., Tan, R., Peng, Q., Yang, W., & Liu, F. (2023). An Integrated Method to Acquire Technological Evolution Potential to Stimulate Innovative Product Design. Mathematics, 11(3), 619. https://doi.org/10.3390/math11030619

Russell, A. L., Pelkey, J. L., & Robbins, L. (2022). The business of internetworking: Standards, start-ups, and network effects. Business History Review, 96(1), 109–144. https://doi.org/10.1017/S000768052100074X

Abbate, J. (1999). Inventing the Internet. MIT Press. Retrieved from https://nissenbaum.tech.cornell.edu/papers/Inventingtheinternet.pdf

Bakshi, I. (2023). The evolution of the Internet: The ARPANET to the world wide web. International Journal of Social Science & Economic Research, 8(9), 2729–2739. https://doi.org/10.46609/ijsser.2023.v08i09.017

Karyi, O. I., Halkiv, L. I., & Tsapulych, A. Y. (2021). Development of the Ukrainian IT sector: Factors and directions of activation. Bulletin of the Lviv Polytechnic National University. Series: Problems of Economics and Management, 5(1), 42–55. https://doi.org/10.23939/semi2021.01.042 (in Ukrainian)

Campbell-Kelly, M. (2007). The history of the history of software. IEEE Annals of the History of Computing, 29(4), 40–51. https://doi.org/10.1109/MAHC.2007.4407444

Kjeldskov, J. (2014). 9. Mobile computing. In The encyclopedia of human-computer interaction (2nd ed.). Retrieved from https://www.interaction-design.org/literature/book/the-encyclopedia-of-human-computer-interaction-2nd-ed/mobile-computing

Horizon. Grand View Research. (2024). Global IT services market size & outlook, 2023–2030. Retrieved from https://www.grandviewresearch.com/horizon/outlook/it-services-market-size/global

Accenture. (2024). Annual report 2023. Retrieved from https://www.accenture.com/content/dam/accenture/final/capabilities/corporate-functions/marketing-and-communications/marketing---communications/document/Accenture-Fiscal-2023-Annual-Report.pdf

Annual report 2023–2024. (2024). TSC. Retrieved from https://www.tcs.com/content/dam/tcs/investor-relations/financial-statements/2023-24/q4/IFRS/Consolidated,%20Audited%20-%20USD.pdf

Form 20-F 2024. (2024). Infosys. Retrieved from https://www.infosys.com/investors/reports-filings/annual-report/form20f/documents/form20f-2024.pdf#page=290.32

IBM. (2024). Annual report 2023. Retrieved from https://www.ibm.com/annualreport/assets/downloads/IBM_Annual_Report_2023.pdf

FY2023 results. (2024). Capgemini. Retrieved from https://investors.capgemini.com/en/publication/fy-2023-results/

On the volume of services sold by type of economic activity. (2024). State Statistics Service of Ukraine. Retrieved from https://www.ukrstat.gov.ua (in Ukrainian)

Haivoronska, A., & Zaiarniuk, O. (2023). Modern IT market of Ukraine: Statistical analysis and prospects. In Science in CNTU: Main achievements and development prospects (pp. 168–170). Kropyvnytskyi. (in Ukrainian)

National Bank of Ukraine. (2024). Outside trade.Retrieved from https://bank.gov.ua/

IT Ukraine Association. (2024). The power of Ukrainian IT research for 2023. Digital Tiger. Retrieved from https://itukraine.org.ua/files/ITU_GT.pdf

Dashboard of tech ecosystem of Ukraine. (2024). Ukrainian Tech Ecosystem Overview. Retrieved from https://uatechecosystem.com/dashboard

Sidorenko, O. (2023). Through the clouds into the future. Networks and Business, (6), 26–37. Retrieved from https://sib.com.ua/sib-6-129-2023/hmaru-ta-cod.html (in Ukrainian)

EPAM. (2024). Financial statements of EPAM Systems LLC. Retrieved from https://careers.epam.ua/content/dam/epam/ (in Ukrainian)

Luxoft-Ukraine Fin. (2024). Managerial reporting of Luxoft-Ukraine LLC. Retrieved from http://luxoft-ukraine.uafin.net/documents/finance?doc=84314 (in Ukrainian)

GlobalLogic. (2024). Financial statements of GlobalLogic Ukraine LLC. Retrieved from https://www.globallogic.com/ua/ (in Ukrainian)

Ciklum. (2024). Financial statements of Ciklum LLC. Retrieved from https://ciklum.com.ua/Ciklum_Ukraine_FS_2023.pdf#page=8.12 (in Ukrainian)

Sigma Software. (2024). Financial statements of Sigma Software LLC. Retrieved from https://cdn.sigma.software/ (in Ukrainian)

Опубліковано
2025-06-30
Як цитувати
Шуба, О., Шуба, М., & Сагура, М. (2025). Українські ІТ-компанії на світовому ринку послуг інформаційних технологій. Вісник Харківського національного університету імені В. Н. Каразіна серія «Економічна», (108), 93-106. https://doi.org/10.26565/2311-2379-2025-108-09